Kennedymars rond het Lauwersmeer

Gedurende mijn wandelloopbaan heb ik bijna overal in Nederland wel eens gelopen. Alleen de provincies Groningen en Zeeland ontbraken nog in mijn wandelboekje. Toen begin 2018 de Stichting 40 Mijl aankondigde op zaterdag 26 mei 2018 een Kennedymars te organiseren, was ik direct enthousiast. Na het verdwijnen van diverse Kennedymarsen, zoals Cuijk en Melderslo, was deze nieuwe tocht in het hoge noorden een welkome aanvulling op het schraler wordende programma. Ik schreef me direct in en reserveerde ook een plek op camping De Rousant, waar de start zou plaatsvinden. Samen met Brigitte zou het een weekendje Lauwersmeer worden. Ik ging lopen, terwijl Brigitte een rondrit ging maken op de fiets.

Achter de windmolen
Vrijdag 25 mei reden we op weg naar het noorden. Bij aankomst bleek dat er op de camping volop ruimte was om een tent neer te zetten. We vonden ons plekje op het eerste veld achter de windmolen. We kwamen ook enkele wandelaars tegen, zoals Adriaan van den Dool, die natuurlijk hoopte dat er na afloop van de tocht een broodje kroket beschikbaar zou zijn. We gingen ook kijken in de kas, de plek waar de volgende ochtend de start zou zijn. De organisatoren van de wandeltocht waren al druk bezig om de boel voor te bereiden. ’s-Avonds maakten we een kleine wandeling naar Zoutkamp, de oude vissersplaats aan de andere kant van het Reitdiep.

Aanmelden
Even voor half vijf ging mijn wekker. Toen ik na het aankleden even in de kas ging om daar het toilet te bezoeken, waren de eerste wandelaars al gearriveerd. Daarna at ik bij de tent twee broodjes. Rond vijf uur sloot ik me bij de kas aan in de rij om me aan te melden. Normaal gaat de aanmelding, zeker als je al vooraf ingeschreven en betaald hebt, vrij vlot. Niet hier. Pas om half zes had ik mijn controlekaart om mijn nek hangen. Tijd om met andere wandelaars te praten was er niet meer. Op een bepaald moment zette de stoet wandelaars – in totaal zo’n 120 – zich in beweging. Vijf minuten over half zes was ook ik klaar om te vertrekken.

Wijdse blik
Ik liep de camping af en volgde de stoet wandelaars die linksaf sloegen en kort daarna rechtsaf het Lauwersmeergebied inliepen. Al snel troef ik Pieter, een Groninger die nu in Den Haag woont. Zijn vrouw zou bij elke post klaar staan om hem extra verzorging te bieden. Enkele snelle wandelaars die nog iets later waren gestart, haalden me in. De eerste kilometers gingen over fietspaden door het mooie Lauwersmeergebied. Rietvelden en een wijdse blik bepaalden de sfeer. Na circa vijf kilometer kwamen we uit op de Kwelderweg, op de grens tussen de voormalige Lauwerszee en het Friese platteland. Op 11 kilometer, nabij de jachthaven Lunegat bij Dokkumer Nieuwe Zijlen, was de eerste post. De controlekaart werd gescand en de organisatie bood ons een pakje drinken en een gevulde koek aan. Pieter verwisselde zijn spijkerbroek voor een korte broek en liet ook zijn jas achter bij zijn vrouw. Zelf ritste ik mijn broekspijpen af en stopte deze samen met mijn windjack in mijn rugzak.

“Historische” nepstad
Daarna liepen we verder. De route ging nu noordwaarts. ANWB-borden verwezen naar plaatsen die ik nog kende van de Friese Kennedymars, die ik tien jaar geleden liep. Op de eerste kruising sloegen we rechtsaf en gingen opnieuw het Lauwersmeergebied in. We volgden een fietspad met veeroosters en passeerden de schapen. Kort vóór een parkeerplaats moesten we linksaf over een breed graspad. Hier ontbrak een pijl, maar er was geen andere keuze dan het graspad te volgen. Onderweg was het wel opletten om de opkomende bereklauwen te ontwijken. Bij Ezumazijl moesten we door een hekje en bij de sluis – zijl betekent sluis, zo vertelde mijn Groninger wandelmaat – moesten we weer een trapje naar beneden om de brug te passeren. Enkele kilometers verderop passeerden we een nieuw gebouwd ‘historisch stadje’, genaamd Esonstad. Na de sluis was bij restaurant De Gouden Stek de volgende scanpost (op 20 km). Hier kregen we koffie aangeboden. Hier trof ik ook Jenneke Kamphuis, die de zestig kilometer liep.

Zeewind
Na de koffie liepen we snel weer verder. In verte doemden de sluizen van Lauwersoog al op, maar het zou nog tien kilometer duren voordat we daar zouden zijn. Jenneke liep voor ons maar we haalden haar al snel in. Met zijn drieën liepen we verder. Toen we afbogen naar het oosten kregen de stevige zeewind recht in ons gezicht. De enige beschutting die we hadden was de dijk die links van ons lag. Bij de sluizen van Lauwersoog eindigde ons uitstapje naar Friesland. We passeerden de veerboot naar Schiermonnikoog en gingen rusten bij Schierzicht (op 30 km). Hier werd ons niets aangeboden, ook geen koffie. Het werd ons duidelijk dat je aangewezen was op wat je zelf had meegenomen; van het eten en drinken wat de organisatie je aanbood kon je geen Kennedymars lopen.

Schuin dijkpad
Na Schierzicht begonnen we aan een acht kilometer lange wandeling over de buitenkant van de dijk. Het pad liep schuin, wat het lopen erg onprettig maakte. Her en der moesten we de uitwerpselen van schapen ontwijken. Halverwege de dijk liep het pad omhoog. Hier stond op het asfalt een pijl met de tekst 40 Mijl. We wilden al door het hek gaan om onze wandeling te vervolgen over de weg achter de dijk, toen we werden teruggestuurd door iemand van de organisatie. We begrepen dat de pijlen op de grond weliswaar van de organisatie waren, maar dat deze betrekking hadden op een andere tocht. Er restte ons niets anders dan nog eens vier kilometer lopen over het schuine dijkpad langs de Waddenzee.

Westpolder
Na acht kilometer lopen kwam de knik in de dijk in zicht. Hier eindigde onze marteling over het schuine pad. Op de scanpost (na 38 km) boden ze ons bananen aan. Pieter werd hier niet alleen opgewacht door zijn vrouw, ook zijn ouders waren een kijkje komen nemen. Voor ons lag de Westpolder, een polder die enkele kopstukken uit de Nederlandse landbouwgeschiedenis heeft voortgebracht, zoals Herman Derk Louwes en Sicco Mansholt. Hier vlakbij ligt de boerderij Nieuw Midhuizen, waar de familie Louwes boert en tegenwoordig een Bed and Breakfast exploiteert. Onwetend van de precieze locatie van de boerderij, sloegen we linksaf en volgden we een asfaltweg achter de dijk. De zon begon steeds feller te schijnen. Ik was blij dat ik een camelbag in mijn rugzak had gestopt en af en toe wat water kon drinken.

Hitte
Na circa 3 kilometer sloegen we rechtsaf en gingen we landinwaarts. Bij de boerencamping Bie Diek was de volgende post (na 44 km). Daar kregen we een beker bouillon, een welkome afwisseling op deze hete dag. Jenneke ging iets eerder weg, maar we liepen haar halverwege de weg naar Leens weer in. In Leens, waar we gingen rusten bij bakkerij Peters (na 49 km), namen we afscheid van haar. Zij had nog 10 kilometer voor de boeg en wij moesten er nog 30 afleggen. En dit werden pittige kilometers. De zon was genadeloos in het Groningse landschap, waar weinig schaduw te vinden is. Via Warfhuizen liepen we naar Schapharsterzijl. Daar bood de organisatie ons water en een Mars aan. De familie van Pieter was nu nog completer. Zij zus liep op haar houten sandalen met ons mee naar Garnwerd.

Op de boot
Net voorbij de post zagen we op een splitsing geen pijl staan. We konden naar rechts maar ook rechtdoor. Een blik op TopoGPS leerde me dat we rechtdoor moesten om terug te keren naar het water dat we net waren gepasseerd. Kort voor Garnwerd kwam An Nabuurs met de auto voorbij, die mij vroeg of ik een dropje of chips wilde. Omdat de volgende rust in zicht was bedankte ik haar vriendelijk voor de geste. De rust was op de boot bij het restaurant Garnwerd aan Zee (na 64 km). In het ruim van de boot was soep, frisdrank, koffie en brood te krijgen. Kortom, een rustpost zoals die thuishoort bij een Kennedymars. Even na ons kwam ook Adriaan binnen. Ook hij was net als velen op de dijk verkeerd gelopen en had ook lopen dolen (what’s in a name?).

Het laatste stuk
Na Garnwerd passeerden we enkele dorpjes met namen als Feerwerd, Ezinge, Saaksum en Oldehove. Ook al werd het later in de middag, de zon bleef nog genadeloos schijnen. Bij Saaksum werden flesjes water uitgedeeld, maar helaas met prik. Bij de sluizen van Electra (op 74 kilometer) had de organisatie de laatste post ingericht. Ook deze was goed voorzien met koffie en soep. Ondertussen was het bijna negen uur. De verwachting dat ik rond negen uur in de buurt van Zoutkamp zou zijn, bleek te optimistisch. Via een zandpad langs een boerderij en pad achter de dijk langs het Reitdiep liepen we richting Zoutkamp. Daar moesten we een donker bos in om het dorp te bereiken. Op het laatste stuk was geen pijl te vinden. Vlak bij de brug trof ik Brigitte. Het was inmiddels 10 uur. Om kwart over tien was ik binnen na een lange tocht door het Lauwersmeergebied en het Groningerland. Gelegenheid voor een gezellige nazit was er niet. De meeste wandelaars waren inmiddels vertrokken en voor degenen die nog een biertje hadden willen nemen, ook zij kwamen van een koude kermis thuis.

Onbekend gebied
De Lauwersmeer Kennedymars was een kennismaking met een voor mij nog onbekend gebied. Ook al bevatte de tocht veel lange rechte stukken, ik heb wel genoten van de natuur rond het Lauwersmeer en in het Groningse land. Helaas bevatte de route ook veel interlokale wegen waar we steeds aan de kant moesten voor verkeer. Voor de organisatie valt er nog veel te verbeteren (aanmelding, bepijling en bevoorrading), maar de tocht biedt mogelijkheden om van vaste waarde te worden op de wandelkalender van Kennedy Walkers.

Links:

• De route.
• Meer foto’s in mijn webalbum.
• Verslag van Henk-Jan van der Klis
• Verslag van Johan en Petra Rommers.
• Foto’s van Henk-Jan van der Klis